เพราะการเขียนโค้ดคือทักษะแห่งอนาคต พ่อแม่หลายท่านจึงสนใจอยากให้ลูกหลานได้มีโอกาส เรียนรู้และหัดเขียนโค้ดตั้งแต่เด็กๆ เพราะช่วยในการพัฒนาทักษะ กระบวนการคิดและแก้ปัญหาอย่างเป็นขั้นตอน แต่หลายคนมักจะเจอคำถามว่า ควรจะให้น้องๆ เริ่มต้นเรียนภาษาไหน ใช้เครื่องมืออะไร และเริ่มต้นอย่างไรดี
เมื่อเริ่มต้นหาข้อมูล หลายคนคงได้รู้จักโปรแกรมหัดเขียนโค้ดยอดนิยมสำหรับเด็กอย่าง Scratch และอีกภาษาที่นิยมสอนให้กับเด็กๆ ก็คือภาษา Python โดยบทความนี้เราจะมาทำความรู้จักทั้ง Scratch และ Python เบื้องต้นกันครับ ก่อนที่จะตัดสินใจว่าอยากให้น้องๆ เริ่มต้นเรียนกับอะไรดี
Scratch: Coding Made Fun and Easy
Scratch ถูกออกแบบและพัฒนามาจาก MIT Education Lab เป็นโปรแกรมสำหรับน้องๆ ในการหัดเขียนโปรแกรม โดยเป็นลักษณะของการต่อของคำสั่ง คล้ายๆ การต่อของตัวต่อ หรือ LEGO เราสามารถเรียก Scratch ว่าเป็น block-based visual programming language หรือ การเขียนโปรแกรมที่ใช้บล็อก
Scratch จึงเปรียบเสมือนสนามเด็กเล่นที่ให้น้องๆ สามารถนำจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์ ออกมาสร้างเป็นรูปเป็นร่าง ผ่านภาพที่มีสีสันและตัวละครที่น่ารัก

และนี่คือเหตุผลที่ Scratch จะเป็นตัวเลือกสำหรับน้องๆ
Visual Coding:
การเรียนรู้การเขียนโค้ดด้วย Scratch จะเป็นการต่อของบล๊อคของชุดคำสั่ง ทำให้น้องๆ เห็นภาพและเข้าใจได้ง่ายกว่าการต้องนั่งพิมพ์คำสั่งของโค้ดแต่ละบรรทัด ในการต่อโค้ดของ Scratch นั้นๆ น้องเพียงลากบล๊อคคำสั่งมาวางต่อๆ กัน (เหมือน LEGO) เพื่อสร้างผลงานที่ต้องการได้
Creative Possibilities:
Scratch สามารถสร้างสิ่งต่างๆ ตามจินตนาการของน้องๆ ไม่ว่าน้องๆ จะอยากสร้างเกมส์ เรื่องราว หรือการ์ตูน animation ที่สามารถสื่อสารร่วมกันระหว่างเกมส์และผู้เล่น น้องๆ สามารถสร้างตัวละคร ฉาก เพิ่มเสียง และดนตรีลงไป เพื่อสร้างโปรเจคที่น่าสนใจได้อย่างง่ายดาย
Community and Sharing:
สิ่งหนึ่งที่เป็นจุดเด่นของ Scratch คือการที่มี online community ที่ใช้ในการแบ่งปันโปรเจคต่างๆ ร่วมกัน น้องๆ สามารถสร้างโปรเจคและแชร์ให้กับคนอื่นๆ มาร่วมแก้ไข ปรับแต่งเพิ่มเติม ซึ่งน้องๆ สามารถเรียนรู้การทำงานร่วมกัน และเรียนรู้หลักการคิดและแก้ปัญหาจากผู้อื่นได้ ซึ่งสังคมของ Scratch เป็นสังคมที่แบ่งปันและช่วยเหลือกันเป็นอย่างดี
Python: Unlock the Power of Coding
Python เป็น text-based programming หรือเป็นการเขียนโค้ดที่ต้องใช้การพิมพ์คำสั่งทีละบรรทัด แม้ว่าจะต้องพิมพ์คำสั่งเองและดูจะยากสำหรับผู้เริ่มต้น แต่ Python ขึ้นชื่อว่าเป็นหนึ่งในภาษาที่มีความเรียบง่ายและความคล่องตัวมากที่สุดภาษาหนึ่ง และมักเป็นภาษาแรกที่ผู้คนแนะนำให้เด็กๆ หัดเรียนรู้ เมื่อต้องการเริ่มต้นการเขียนโปรแกรมด้วยภาษาคอมพิวเตอร์จริงๆ (Computer Language)

และนี่คือเหตุผลที่ Python อาจจะเป็นตัวเลือกสำหรับน้องๆ
Real Coding Experience:
ภาษา Python แม้มักจะถูกแนะนำให้น้องๆ หัดเริ่มเขียนโปรแกรม แต่ภาษา Python เองนั้นก็ได้รับความนิยมจากผู้พัฒนามืออาชีพและนักวิทยาศาสตร์ข้อมูลด้วยเช่นกัน (professional developers and scientists) โดย Python ถือเป็นท๊อป 3 ของภาษาคอมพิวเตอร์ที่ผู้คนนิยมใช้กันมากที่สุดในโลก (ข้อมูลปี 2024) การเรียนรู้ Python จึงเป็นการเรียนรู้พื้นฐานการเขียนโปรแกรมอย่างแท้จริง ได้ลงมือเขียนโค้ดจริง ซึ่งสามารถต่อยอดไปสู่นักพัฒนาโปรแกรมในอนาคตได้
Wide Range of Applications:
ด้วยภาษา Python ภาษาเดียว น้องๆ สามารถต่อยอดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาเว็บไซต์ ,แอพพลิเคชั่น, วิเคราะห์ข้อมูล, ปัญญาประดิษฐ์ (AI) หรือควบคุมหุ่นยนต์ ภาษา Python ถูกใช้ในวงกว้างและหลากหลาย
Text-Based Coding:
Python เป็นภาษาที่น้องๆ จะต้องพิมพ์คำสั่งด้วยข้อความ (text) ซึ่งดูเหมือนจะยากตอนเริ่มต้น แต่เป็นทักษะที่น้องๆ จะได้เรียนรู้และสามารถช่วยให้น้องๆ เข้าใจหลักการ พื้นฐานของการเขียนโปรแกรมได้อย่างแท้จริง
Scratch หรือ Python?

แล้ว Scratch หรือ Python? แน่นอนว่าคำตอบของคำถามนี้ขึ้นอยู่กับความสนใจและลักษณะการเรียนรู้ของน้องๆ เป็นหลัก ซึ่งอาจจะสรุปให้น้องๆ ได้คร่าวๆ คือ
- ถ้าน้องๆ รักที่จะสร้างเรื่องราว เกมส์ หรือการ์ตูน ที่มีการสือสารกับผู้เล่นหรือผู้ชม Scratch คือคำตอบ เพราะ Scratch ง่ายต่อการเริ่มต้นและเรียนรู้ เหมาะสำหรับสร้างสรรค์และทำให้จิตนการของน้องๆ เป็นจริง
- ถ้าน้องๆ สนในเกี่ยวกับการเขียนโปรแกรมจริงๆ และอยากเรียนรู้ทักษะการเขียนโค้ดเพื่อต่อยอดในอนาคตได้ Python น่าจะเป็นคำตอบของน้องๆ แม้ว่าจะอาศัยความอดทดในการเริ่มต้นเรียนรู้มากกว่า แต่สุดท้าย Python จะเปิดโอกาสและประตูสู่โลกกว้างให้กับน้องๆ ได้มากกว่า Scratch
สรุป
ไม่ว่าสุดท้าย น้องๆ จะเลือกเรียน Scratch หรือ Python แต่สิ่งหนึ่งที่สำคัญที่สุดคือทั้งสองจะมอบประสบการณ์และทักษะในการคิด วิเคราะห์และแก้ปัญหาให้กับน้องๆ อย่ากลัวที่จะเริ่มต้นเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ อย่ากลัวที่จะสร้างโปรแกรมที่ทำงานแล้วผิดพลาด เพราะเราจะได้เรียนรู้จากการทำสิ่งต่างๆ เสมอ ขอให้น้องๆ สนุกกับการเขียนโค้ดนะครับ
สนใจเรียนรู้ Python อ่านรายละเอียดเพิ่มเติมได้เลยครับ
สนใจเรียนรู้ Scratch อ่านรายละเอียดเพิ่มเติมได้เลยครับ
